Paraguái Ñe’ẽnguéra Sãmbyhyhára (PÑS), Ladislaa Alcaraz de Silvero, ohesa’ỹijo mba’ekuaa hérava “Realidad y Prospectiva de las lenguas en el Paraguay y en el MERCOSUR”. Kóva oiko upe arapo pyharépe “I Seminario de Investigación e Innovación en Ciencias Sociales, Experimentales y Matemáticas” ha “II Jornada de Lengua y Literatura”, ogueroguatavahína 4, 5 ha 6 ko jasypápe Universidad Nacional de Itapúa, Facultad de Humanidades, Ciencias Sociales y Cultura Guaraní guive.
Ohesa’ỹijo mbohapy mba’e: Paraguái ñe’ẽnguéra (ñe’ẽ tee, ypykuéra ñe’ẽ, iñe’ẽngúva mba’e ha pytaygua ñe’ẽ); avei, opa ko’ã ñe’ẽ MERCOSUR-pe; ha iko’ẽrãnguéra.
“El castellano es un idioma oficial de uso normal en el ámbito formal y en la administración pública, mientras que el guaraní, idioma oficial, de uso normal en la comunicación espontánea y oral en muchos de los ámbitos de interacción social, pero con frecuencia olvidado su uso en la administración pública”, he’i Sãmbyhyhára.
He’i upe mba’e oikotevẽvéva guarani ñe’ẽ ha’eha ijeporu añete Estado rembiapópe, ijeporurã rape’apo tetã remimoĩmbyháre; ha avei ojeporavo hag̃ua mba’eichaguaite guaranípa ojeporúta.
“Es sabido que en el MERCOSUR el castellano es de uso normal junto al portugués, sin embargo, el guaraní, a pesar de haber obtenido avances graduales, la meta final aún no ha sido alcanzada, es decir, que sea de uso oficial y normal en la administración del bloque de naciones”; ohesa’ỹijove Alcaraz.
Oñe’ẽ avei mayma Paraguái ypykuéra ñe’ẽ rehe; umi ikangy ha oguepotáva rehe; mba’éicha rupípa ikatu omano ko’ã ñe’ẽ, ha PÑS rembiapo herapekuéra.
Ohesa’ỹijo avei iñe’ẽngúva ñe’ẽ ojeporúva ñane retãme rehe, mba’eichaitépa oĩ ha mba’etépa PÑS rembiapo herapekuéra. Oñe’ẽ avei ypykuéra ñe’ẽnguéra oikovéva Paraguáipe rehe.
Paraguái ñe’ẽnguéra ko’ẽrã rehe apytépe, Alcaraz he’i oñembohape añetemaha mokõive ñe’ẽ tee rape’aporã; ñe’ẽkõi ha arandupyetápe jehekombo’e ñemombarete; ypykuéra ñe’ẽ ñeñongatu, ñemoasãi ha iñemombarete.
Avei, toñemoneĩ ha toñembohape iñe’ẽngúva ñe’ẽ tee jeporu; ha pytaygua ñe’ẽnguéra oikovéva Paraguáipe ñemoherakuã ha iñembo’e.
“En el ámbito del MERCOSUR, es necesario conquistar mejores espacios y estatus para las lenguas de América, especialmente el guaraní, lengua propia y mayoritaria de la región”, he’i Sãmbyhyhára.
Ko’ã mba’e ojehupyty hag̃ua, he’i oñeñepia’ã mbareteva’erãha, mayma tapicha ha opa mburuvicha, ojeporu añete hag̃ua guarani, ñe’ẽ teeháicha. Paraguái Estado ohechaukava’erã techapyrãmbyrã ramo guarani jeporu añete.
Compartir esta noticia
Kuehe ka’aru oñemomorã peteĩ atýpe Ypykuéra Ñe’ẽita Ary Yvy’ape Tuichakue Javeve ha itenonde umi ypykueraite voi. Ñe’ẽpapára, mba’e porã ha tembiapo jeguaka apohára, jerokyhára ha ambueve ypykuérava, itenonde ko atýpe oikova’ekue Paraguaýpe.
Ver másKo arakõime oñombyaty tapichakuéra heta tetã remimoĩmby rerapegua oñeha’ãvo hikuái ombohape opa mba’e ojejaposéva ko 2019 pukukue, Ypykuéra Ñe’ẽita Ary Yvy’ape Tuichakue Javeve ñemomorã ryepýpe. Ko atyrã oporohenói Paraguái Ñe’ẽnguéra Sãmbyhyha…
Ver másTemimoĩmby Organización de Estados Iberoamericanos (OEI), Paraguái Ñe’ẽnguéra Sãmbyhyha (PÑS), Tetã Arandupy Sãmbyhyha (TAS), ha Tekombo’e ha Tembikuaa Motenondeha (TAM) ndive, ombosako’i aty oñemomorãtahápe “Ypykuéra Ñe’ẽita Ary Yvy’ape Tuichakue…
Ver másAty Organización del Pueblo Guaraní (OPG) ombosako’i peteĩ ñeñombyaty oñeha’ãnguévo omombarete guarani aty Paraguáipe iñe’ẽ ypy; kóva rupive hi’ã chupekuéra oñemomba’eve ñe’ẽ ypy jeporu hekoha rehekuéra; avei, toñemombarete iñe’ẽnguéra tee ojeporu…
Ver másGuarani Ñe’ẽ Rerekuapavẽ (Academia de la Lengua Guaraní) oguenohẽta peteĩhaite hemimyasãi tembikuaa ha ñe’ẽporã rehegua mokõi ñe’ẽme (guarani ha castellano)-pe. Oikóta ág̃a 8 jasykõime, ko arapoteĩme, 19:00 aravo jave, Ateneo Cultural Lidia Guanes…
Ver másParaguái Ñe’ẽnguéra Sãmbyhyha (PÑS) rógape oñombyaty heta temimoĩmby jahechápa noñemba’apojoajúi ojehekombo’e hag̃ua ñe’ẽtekuaaty ha ñe’ẽasápe. Umi temimoĩmby ojoajukuaáva ko mba’e ñembosako’ípe niko PÑS, Guarani Ñe’ẽ Rerekuapavẽ, Fundación Yvy…
Ver más