Paraguái Ñe’ẽnguéra Sãmbyhyha ( PÑS) oĩkuri ponencia internacional reheguápe heropýva “La Propiedad Intelectual como Herramienta para la Protección de los Conocimientos Tradicionales”, ojeguerojeráva Tetãygua Apytu’ũroky mba’etee Moakãha (DINAPI) henduhára kotyguasúpe. Oĩhápe karai katupyry apytu’ũroky mba’eteépe, Jorge Chávarro Aristizábal.
Ko mba’ejehupy ikatukuaákuri oykeko rupi Apytu’ũroky mba’etee Interamérica-gua Aty ha ijehupytyrãkuri toñembopypuku ñomongeta oñemba’ajoaju rekávo Paraguáipe kuaapy jepokuaa reheguáre, ojegueroikehápe opa mba’e ypykuéra aty arandupy ha ñe’ẽkuaaty rehegua jehechaukapy.
Ñepyrũhápe , Tetãygua Apytu’ũroky mba’etee moakãhára, Claudia L. Franco Quevedo, ohechakuaa tembiapo ogueroguatáva tapichakuéra oĩva Ñemba’apo Tetãháicha oñeñangareko rekávo mba’ekuaaita jepokuaa rehe, oisãmbyhýha Tetãygua Apytu’ũroky mba’etee Moakãha, ojehechaukahápe oñemboguataha léi rehegua ñekuaave’ẽ omoakãrapu’ã, oñangareko ha omomorãkuaátava ñane retã arandupy ha ypykuéra mba’etee.
PÑS rérape , Moakãhárapavẽ Ypykuéra Ñe’ẽ Ñeñongatu ha Ñemyasãi , Rossana Bogado de Orué , omog̃uahẽporã karai katupyry Colombia-guápe guarani ñe’ẽme, ko mba’e og̃uahẽporãiterei karai oñepepirũvape. PÑS omomba’e ko pa’ũ oñemombarete rekávo ñoñe’ẽme’ẽ temimoĩmbyháicha ojeguerekóva oñeñangareko ha oñemyasãivo kuaapy jepokuaa ha ypykuéra ñe’ẽ, ha’éva yta imba’eguasurekóva ko ñande arandupy mba’etee reheguápe.
Mba’ejehupy pukukue , karai katupyry Jorge Chávarro omyasãi umi marandu karakukuete ojeguerekova’erã kuaapy jepokuaa reheguáre, he’ihápe ohasava’ekue tetã ambuére kuaapy jepokuaa jeguerojerápe ha ohechakuaa omba’apo jave temimoĩmby oñondive ikatuha oñeñangareko porãve hese. Upéi, oñeñomongeta tapichakuéra omba’apojoajúva ndive , upépe ojehechauka umi mba’e ojehupytýmava 2019 guive oñemba’apohápe apopyrã léi reheguáre.
Mba’ejehupýpe oĩ tetãmegua mburuvichakuéra, tetãygua temimoĩmby rérape oúva – umíva apytépe PÑS- ypykuéra ñemoirũmby, avaaty tendaygua, tapichakuéra, Industria rehegua mba’etee ñemoirũmby ha Tetãygua Apytu’ũroky mba’etee