Category Archives: Marandu

Ikatúma ojeiporu  Ayoreo Ñe’ẽryru irundy ñe’ẽmegua, oĩva Ayoreo-Castellano-Guaraní-Portugués ñe’ẽme, kóva ojejuhukuaa formato digital-pe Paraguái Ñe’ẽnguéra Sãmbyhyha marandurendápe. Ko tembiapo porãite apoharakuéra ha’e Deisy Amarilla, Oscar Posoraja, Armindo Barrios, José Zanardini, Vicente Chiqueno ha José María Rodrigues.

Ko’ã tapicha katupyryete ojepytaso mbarete omoheñói hag̃ua ko tembiporu porãite oipytyvõ tuichátava umi aty Carmelo Peralta Alto Paraguay-gua ha Porto Mortinho Brasil retãygua oñomomarandu hag̃ua, upéichante avei omombarete umi hekotee tape bioceánica pukukue ombojoajúva paraguasu Pacífico ha Atlántico-pe.

Ko tembiapo, oñemboja’óva irundy tómope, ojehechakuaa tembiapo guasúramo tetã, tekoaty, tekombo’e ha arandupy ryepýpe Comisión Permanente del Congreso Nacional rupive, ha ñe’ẽreko mombareterãramo katu Paraguái Ñe’ẽnguéra Sãmbyhyha rupive.

Pa’i José Zanardini he’i tuichamba’eha ko’ã ñe’ẽ osẽramo ñane retãgui, tapicha ambue tetãmegua oikuaa hag̃ua oĩha ypykuéra ñe’ẽ ojeiporu térã oñeñe’ẽva, ojehecharamo, oñemomba’eguasu, hekove mbarete ha henyhẽva mba’e porãitagui.

Ko ñe’ẽryru jeikuaauka tuichaitereimba’e ko’ã aty ayoreo ha ijereguápe g̃uarã, upéichante avei umi tapicha arandu ohapykuererekáva Paraguái retã rembiasakue ha arandupýpe g̃uarã. Ayoreo ñe’ẽ oñembokuatia, oñeñongatu ha oñemyasãiramo castellano, guaraní ha portugués ykére, ko’ã tembiapo oñeguenohẽva rupive ndahaéi oñeñangarekóva arandupy mba’erekopýre añónte, kóva ombojokupyty ha ombojoaju tekojoparaeta peteĩ tenda ojojuhuhápe irundy ñe’ẽ ha arandupy hekoetáva.

Ayoreo Ñe’ẽryru irundy ñe’ẽmegua, oĩva Ayoreo-Castellano-Guaraní-Portugués-pe, ndahaéi tembiporu tekombo’erã añónte,

kóva omombareteve avei umi aty tetã jereregua rekotee ha mba’erekopy.

Ko formato digital ojehechaséramo ojeikekuaa Paraguái Ñe’ẽnguéra Sambyhyha ñandutiroguépe.

Tembiapoguasu “Todos somos responsables” ryepýpe, Paraguái Ñe’ẽnguéra Sãmbyhyha (PÑS) mba’apoharakuéra oĩkuri aty Paraguáipe ojegueromandu’ahápe Día Nacional contra el Abuso y la Explotación Sexual de Niños y Adolescentes. Kóva oikókuri Instituto Desarrollo rógape, araapy 21 jasypo ramo, 10:00 aravo jave.

Ko atyhápe oñe’ẽkuri mba’apoharakuéra katupyry, umíva apytépe oĩ Prof. Mgter. Laura Maldonado ha Lic. Silvia Pérez, ha’ekuéra oñe’ẽ ha omyesakã heta mba’e mitã ha mitãrusu rekove ñangareko ha ñepytyvõrã.

Ko tembiapo oñembosako’iva’ekue omog̃uahẽ marandu iporãva ko mba’e rehegua, upéichante avei omokyre’ỹ temimoĩmby ha atyguakuéra oñomoirũ hag̃ua ko’ãva rehehápe, upéicha oñehenonde’a ha oñeipytyvõ hag̃ua ojehúramo mba’evai mitã ha mitãrusúre.

PÑS omoirũvo ko tembiapoguasu, Mitã, Mitãkuña ha Mitãrusu Motenondeha omyakãva ha oñemboguatáva oúvo tetã pukukue javeve, ohechauka oykeko mbareteha temimoĩmbyháicha oñeñangareko hag̃ua mitã ha mitãrusu rekove rehe.

Ko pyhareve, Ñemby tavaópe, Paraguái Ñe’ẽnguéra Sãmbyhyha (PÑS) omoirũ ko aty tetã rekuái omboguatáva ha oñemopyendahápe Mesa Tekoaty Ñangarekorã, ko ñembyatypy oikókuri Ñembýpe.

Ko ára, Ñemby távape oñemopyenda ñepyrũ mesa oĩhaguépe karai Javier Viveros PÑS rérape. Karaiguasu PÑS sãmbyhyhára omomba’eguasueterei ko tembiapo oñemboguatáva mayma tetãyguára ñangareko ha ñepytyvõverã.

Ko mesa omyakã motenondehára Miguel Tadeo Rojas, Tetã Mburuvichavete Rembiapoita Ykekoha Moñondiveharaháicha ha omoirũ ichupe tavusuo ha tavaokuéra Central-pegua mburuvicha.

“Ore Sãmbyhyha rembiapo tee rupive, Tekoaty Ñangarekorã ryepýpe

ikatukuaa roipytyvõ ko’ã tembiapo roikuauka ha rohekombo’évo ñe’ẽ rehegua derécho oñemoañeteva’erã opaite tapichakuéra ojotopahápe”, he’i karai Javier Viveros

Ko apopyrã rupive oñemba’apóta oñehenonde’a ha ojehapejoko hag̃ua tekomboriahu ha upeva’erã ojegueroikéta omba’apo hag̃ua avei tetãyguára umi táva hekomboriahuveha rérapegua. Ko tembiapo rupive, mayma tetãyguára ha tetã mba’apoharakuéra ojokupytýta omoñepyrũ hag̃ua tembiapoita oñembohovái hag̃ua tekoaty remikotevẽmby oñemopyendahápe ohóvo ko’ã mesa.

Guarani Ñe’ẽ Rerekuapavẽ guive romog̃uahẽ opavavépe ñepepirũ Tetãita Amandaje rehegua, Ñe’ẽ Rerekuapavẽ ombosako’íva. Pe Amandajépe oñeñe’ẽta Guarani ñe’ẽ ha arandupy rembiasakue, hekove ko’ag̃agua ha hekove renonderã rehe.

Ohoséva guive ko amandajépe ikatu oñemboheraguapy ñepyrũ ko link rupive:

http://forms.gle/95G7Wn6zETu8qP9F6

Ko amandajépe ojehóta arapokõi jave, poteĩ ára ñembyatypy pukukue (08: 00 aravo guive, 11:30 aravo peve) teatro municipal rógape, San Lorenzo távape opytáva.

《Ko Seminario Internacional ombosako’ivahína Guarani Ñe’ẽ Rerekuapavẽ ohenoimbaite maymavete tapicha Paraguái ha ndaha’éivape oikuaasevéva guivépe iñe’ẽ rehegua, iñe’ẽ rembiasakue, iñe’ẽ arandupy, iñe’ẽ rekove ko’ag̃agua ha avei henonderã. Iko’ẽrã rehe ñañe’ẽramo ñañe’ẽñaína ifutúrore, upévare tuichaitereimba’e ha tekotevẽ ñande ñañembojapaite ág̃a pe 1 de junio teatro municipal San Lorenzo-peguápe ikatuhag̃uáicha las 8 de la mañana pyhareve guive, 11:30 peve jadesarrolla, jaguerokakuaa heta tema ikatuarãichagua ñanderesape’ave》He’ikuri karai Mauro Lugo, Guarani Ñe’ê Rerekuapavê Yta

Ko amandaje rehe ojehepyme’ẽta 50 mil guarani, opávo ko’ã ñembyatypy oñeme’ẽta peteĩ kuatia’atã hesegua.

Nahesakãporãiramo térã reñemomaranduseve ikatukuaa reike ñandutiveve guaranirerekua@gmail.com térã rehenói (0983) 822938-pe.

Canadá Embajada, Buenos Aires távapegua rógape, oñemboguatákuri peteĩ tembiapo ypykuéra rembiasa rehe oñeñe’ẽhápe. Upépe, sãmbyhyhára Javier Viveros oñe’ẽ Paraguái Ñe’ẽnguéra Sãmbyhyha rembipota, rembihecha ha opaite mba’e ohupytýmava rehe, upéichante avei oñe’ẽ mba’e mba’épa hembiaporã oñangareko ha omoingove katui hag̃ua ñane retã ñe’ẽita ha arandupyeta.

Upe mesápe, PÑS sãmbyhyhára ndive oĩ avei María Carbonetti, Universidad de British Columbia rérape; Fabián Martínez Siccardi, omyakãva tembiapoita Literatura Indígena rehegua, Feria del Libro Buenos Aires-pe; avei Carolina Testa, red Inspirad@s Canadá-pegua ha Tiziano Cruz artísta indígena ikatupyrypajepéva.

Umi tapicha oĩva’ekue upépe omomba’eguasueterei ko tetã remimoĩmby rembiapo, omba’apo kyre’ỹva oúvo mokõive ñane ñe’ẽ tee ojeporujoja ha ojeporumeme hag̃ua, avei tembiapo oñemboguatáva ypykuéra ñe’ẽ Paraguaipegua oñeñongatu, oñemyasãi ha oñemombarete hag̃ua, ko’ýte umi oguepotáma ohóvo.

Ko ñembyatypy oipytyvõ avei oñeñemongeta hag̃ua ambue temimoĩmby tetã ambuepegua ndive, oguerohory ha omba’apóva avei ñe’ẽĩta oĩva umi ñe’ẽ indioamericano ryepýpe hekove mbarete ha katui hag̃ua.

Ypykuéra Ñe’ẽ Ñeñongatu ha Ñemyasãi Moakãhapavẽ, Paraguái Ñe’ẽnguéra Sãmbyhyha ryepypegua, omboguata ñepyrũ umi aty moakãhara (líder) ha tapichakuéra Ñe’ẽkuaápe iñarandúva ñepytyvõme peteĩ apopyrã ñe’ẽ rekove ojehapereka hag̃ua.

Ko apopyrã oñemboguata mba’eporandu rupive, kóicha oñembyaty hag̃ua marandu oñehesa’ỹijo hag̃uáicha ypykuéra rekoha San Juan ha Yvy Apy Katu Potrerito-pegua, aty Ava Guarani reheguápe, ojeikuaa hag̃ua mba’eichaitépa ojejuhu iñe’ẽ tee ojeikuaáva “ayvuteéramo”

Ko’ã atygua oiko Ybyrarobana distrito-pe, Canindeyú tavusuópe, iñe’ẽnguéra tee ha’éva Ava Guarani.

Ko tembiapo rupive ojehapereka ha oñehesa’ỹijo pypukúta mba’éichapa oikove ko ñe’ẽ ko’ã atýpe, ojehaperekávo mba’éichapa ojeporu, mba’épa omombarete térã omokangykuaa ichupe, avei mba’e mba’épa ohasa oúvo ha mba’épa oikotevẽ ko’ág̃aramo imbareteve hag̃ua.

Paraguái Ñe’ẽnguéra Sãmbyhyha guive (PÑS) romomba’eguasu ha romog̃uahẽ avei ko marandu mbo’epyrã Maestría en Lenguaje, Bilingüismo e Interculturalidad rehegua, Instituto Superior de Lenguas (ISL) Facultad de Filosofía-pegua, Universidad Nacional de Asunción (FF-UNA) ryepypegua oikuave’ẽva. Mayma tapicha oñemoaranduséva ikatúma oñemboheraguapy ñepyrũ oikévo ko link-pe: https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLSfDRvBPGQTye0XwWZbgALAZm6XIE06M5pQHoJiJvy56QiKqOA/viewform.

Ko mbo’esyryvusu oñemboguatáta virtual tembiporupyahu rupive, arapokõi jave (9:00 aravo guive 10:40 aravo peve) ha ikatúta oñemoarandu umi temimbo’e omohu’ãmava’ekue mbo’epy taha’e ñe’ẽnguéra, ñe’ẽ mokõiha ha pytagua ñe’ẽ rehegua, avei ñe’ẽkõi, ciencia de la educación, lingüística aplicada térã ambue mbo’epy hesegua ha avei oikekuaa mbo’eharakuéra ñe’ẽmegua.

Emba’eporanduse térã nahesakãiramo ndéve peteĩ mba’e ko maestría rehegua, ikatu rehai ñanduti veve isl-info@fil.una.py, térã rehenói (0971) 165-990-pe.