Guarani ha Ñe’ẽporãhaipyre: PÑS oĩkuri Arandukachauka Buenos Aires 2025-pe

Arandukachauka Buenos Aires 2025 49-ha ryepýpe oñemboguatákuri mokõi tembiapoguasu omohenda ha omboyvatéva ypykuéra ñe’ẽ ko’ág̃agua ñe’ẽporahaipyrépe. Guarani ñe’ẽ ojehecharamókuri oñeñe’ẽgui ichugui ojepy’amongeta hag̃ua mba’e mba’épa ojejapo ojejúvo iñe’ẽme ha upéva rupi ojehechakuaaveva’erã. Mokõive tembiapópe oĩkuri haihára Paraguaigua, Paraguái Ñe’ẽnguéra Sãmbyhyhára, Paraguái retãmegua, oñe’ẽva guarani rayhuháramo ha ñe’ẽporãhaipyre apoháramo.

Mokõive tembiapo oykeko mbarete PÑS, ojepytaso mbaretévo hembipota ryepýpe, taha’e oñemyasãi, oñemombarete ha ojehecharamo hag̃ua guarani ñe’ẽ arapýre.

1- “Ñe’ẽ Indígena”: ñomongeta guarani mapuzungun ndive

Alfonsina Storni kotýpe, Pabellón Blanco ryepýpe oñemboguatákuri mesa hérava:

“Ñe’ẽ Indígena. Ñomongeta Haihára Ypykuérava ndive. Mesa 3-ha: Guarani ha Mapuzungun – “Mokõi ypykuéra ñe’ẽ ohasava’ekue colonización aja”, Fundación El Libro ombosako’iva’ekue.

Omyakãkuri:

Javier Viveros (Paraguái), haihára ha Paraguái Ñe’ẽnguéra Sãmbyhyhára

Víctor Quinchao (Chile/Wallmapu), ñe’ẽpapára mapuche ha mapuzungun rayhuhára, ñe’ẽ hekove mbarete ha ñe’ẽporãhaipyréramo.

Mokõive haihára ohechauka haipykuéra ha mba’épa hemiandu ypykuéra ñe’ẽ rehegua. Oñeñe’ẽkuri ñe’ẽ ñemombareterã jey rehe, aty rembiasare ha mba’éichapa upe colonización omoambue ko’ã mombe’urã jehaipy. Ko ñomongeta oñemomboguata py’aguapýpe, ojehecharamo oporoipytyvõgui ojeikuaa pyahu hag̃ua ñe’ẽ ha arandupy reheguáva.

2- Pedro Páramo guaraníme: haipy hecharamomby ypykuéra ñe’ẽme

15:30 aravo jave, CAF stan-pe – Banco de Desarrollo de América Latina y el Caribe rendápe, ojehechauka aranduka Pedro Páramo, oĩva ñe’ẽkõi guarani-castellano ñe’ẽme, Juan Rulfo ohai ñepyrũva’ekue.

Ko ñemongeta omyakãkuri karai Rodolfo Serafini, Paraguái Embajada Argentina-pegua rérape oĩva, ha upépe oĩkuri avei ñe’ẽasahára Susy Delgado —Premio Nacional de Literatura Paraguái ohupytyva’ekue— ha haihára Javier Viveros, omoirũva’ekue ko aty ha oñe’ẽ umi haipy oguerekóva guarani ñe’ẽme rehe.

Ko ñembyatypy aja, mokõive haihára oñeñe’ẽ ha omomba’eguasu ko tembiapo, ko ñe’ẽasa ojejapóva aranduka recharamombýgui guarani ñe’ẽme ha he’i avei hikuái tuichamba’eha ko ñe’ẽasa rembiapo hekove resãi hag̃ua ñe’ẽ ha arandupy. Ko’ápe ijatýkuri heta tapicha katupyry ombohasáva ojupe iñapytu’ũroky ha hemiandu.

Guarani ha mapuzungun ñe’ẽ jeroike ko Aranduchaukahápe ohechauka ikatuha ojeroike ko’ã ypykuéra ñe’ẽ mayma ñe’ẽporãhaipyrépe kóicha ko’ã aty imbarete ha hekove resãi hag̃ua.

Paraguái Ñe’ẽnguéra Sãmbyhyha (PÑS) guive rojepytaso mbarete ypykuéra ñe’ẽ iñasãi ha imbareteve hag̃ua akóinte.